Sigara, doğum öncesi dönemden başlayarak, çocuk ve erişkinlikte ölüme kadar götüren 50’nin üzerinde sağlık sorununa yol açmaktadır. Önlenebilir hastalık ve ölüm sebeplerinin en önde gelenlerinden biridir. Günümüzde %80’i gelişmekte olan ülkelerde olmak üzere, dünyada 1,3 milyar kişi ülkemizde ise 14,8 milyon kişi sigara içmektedir. Ülkemizde her yıl yaklaşık 100.000 kişi tütün kullanımına bağlı hastalıklar nedeniyle hayatını kaybetmektedir. Sigara firmaları tüm bu ölümlere çanak tuttukları gibi sürekli olarak da alternatif ürünler ve alternatif kitleler ile kârını artırma hesapları yapmaktadır. Yapılan bilimsel araştırmalar göstermektedir ki ülkemizde artık sigara endüstrisinin en büyük hedefi çocuklarımız, gençlerimiz ve kadınlardır.
Sigara, içenleri olduğu kadar çevresindeki kişileri de etkilemektedir. Dünya Sağlık Örgütü’nün tahminlerine göre, 700 milyon çocuk yani dünyadaki çocukların yarısı sigara dumanına maruz kalmaktadır. Her yıl dünyada 600 binin üzerinde kişi sigara dumanın maruziyetine bağlı hastalıklar sonucu ölmektedir. Başkalarının tükettiği tütünün dumanına maruz kalmaktan kaynaklanan ölümler, trafik kazaları ve uyuşturucu madde kullanımına bağlı ölümlerden çok daha fazladır. Toplumu pasif sigara dumanının zararlarından korumanın yegâne yolu sigara kullanımının bütün kapalı alanlarda yasaklanmasıdır. Sizlerde Kanunla yasaklanmış alanlarda sigara içenleri Alo 184’ü arayarak veya android ve i-tunes üzerinden indirebileceğiniz YEŞİL DETEKTÖR uygulaması ile bildirerek sevdiklerinizin tütün dumanına maruziyetini önleyebilirsiniz.
Dünya Sağlık Örgütü sigara bağımlılığını bir hastalık olarak tanımlamıştır. Küresel Yetişkin Tütün Araştırması (2012) sonuçlarına göre Türkiye’de 14,8 milyon kişi sigara ve diğer şekillerde tütün ürünü kullanmaktadır ve sigara içen kişilerin yarısından fazlası sigarayı bırakmayı düşünmektedir.
Sigarayı bırakanların büyük bölümü herhangi destek almadan kendi çabası ile sigarayı bırakmaya çalışmaktadır. Oysa tıbbi destek alınması sigarayı bırakma başarısını önemli ölçüde artırmaktadır. Tıbbi destek konusunda psikolojik ve sosyal yönden destek ve danışmanlık sağlanmasının yanı sıra bazı ilaçlardan da yararlanılmaktadır.
Sigara bırakmak isteyenlere destek olmak amacıyla Sağlık Bakanlığı tarafından ALO 171 “Sigara Bırakma Danışma Hattı” açılmıştır. Danışma hattına gelen çağrılar, sigara bırakma konusunda eğitim almış operatörler aracılığı ile 7/24 saat hizmet verecek şekilde karşılanmaktadır. Danışanlara sigaranın zararları hakkında bilgi aktarılmakta ve sigara kullanım alışkanlıklarını tespit etmeye yönelik bağımlılık değerlendirme ölçeği uygulamaktadır. Yapılan değerlendirme sonucunda bağımlılık düzeylerine göre kişiler sigara bırakma polikliniğine yönlendirilmektedir. Sigara Bırakma Polikliniklerinde ise sertifikalı hekimler tarafından kişilerin takibinin yapılması sağlanmaktadır. İlimizde de Dr. Kamil Furtun Göğüs Hastalıkları ve Göğüs Cerrahisi Yerleşkesi, Bafra Devlet Hastanesi, İlkadım KETEM, Çarşamba KETEM, Atakum Sağlıklı Hayat Merkezi, OMÜ Tıp Fakültesi ve Canik Sağlıklı Yaşam Merkezi’nde olmak üzere yedi sigara bırakma polikliniğinde sigarayı bırakmak isteyen vatandaşlarımıza hizmet verilmektedir. Uygun görülen hastalara reçete edilen ilaçlar Müdürlüğümüz tarafından belirlenen ilaç dağıtım merkezlerinden temin edilmektedir. 2019 yılında 7228 kişi sigara bırakmak için Sigara Bırakma Polikliniklerine müracaat etmiş olup 6611 kişiye farmakolojik tedavi başlanmış ve 403 kişiye de danışmanlık hizmeti verilmiş sigarayı bırakanlar temiz bir nefese kavuşturulmuş, daha sağlıklı bir hayata adım atmaları sağlanmıştır.
Tüm dünya ülkelerinde, tütün ürünleri tüketiminin ve tütün dumanına maruz kalmanın yol açtığı zararlı etkilerinin önlenmesi amacıyla yapılan çalışmalar kapsamında her yıl 9 Şubat günü “Dünya Sigarayı Bırakma Günü” olarak kutlanmaktadır. Samsun Sağlık Müdürlüğü olarak gelecek nesilleri tütün ürünlerinin zararlarından korumak ve onlara temiz hava sağlamak amacıyla herkesi dumansız hava sahasını desteklemeye davet ediyor, sigarayı bırakmak isteyen vatandaşlarımızı sigara bırakma polikliniklerine bekliyoruz.
Dr.Öğr.Üyesi Muhammet Ali ORUÇ
İl Sağlık Müdürü